Rietveld & Spectrum: een samenwerking met een historie

De geschiedenis van Spectrum gaat terug tot aan het begin van de Tweede Wereldoorlog. Dat Gerrit Rietveld al vroeg deel uit maakt van die geschiedenis weet lang niet iedereen.

Door de beperkte aanvoer van grondstoffen, de sterk afgenomen vraag en de door de bezetter gevorderde machines werd weverij De Ploeg genoodzaakt om haar bedrijfsvoering in de oorlogsjaren aan te passen. Aanvankelijk werden er nog verduisteringsstoffen gemaakt maar dat bleek niet voldoende. Dit leidde tot de start van een nieuw meubelbedrijf: ’t Spectrum werd in 1941 in Bergeijk opgericht (later Spectrum).

Directeur Piet Blijenburg van De Ploeg kwam op het idee om interieurproducten en accessoires te maken van materialen die lokaal voor handen waren zoals pitriet, biezen en hout. De collectie was divers, er werden dienbladen, servetringen, kapstokken en ledikantjes gemaakt maar ook tassen van riet en poppen met kleding van Ploegstoffen.

Door de oprichting van ’t Spectrum voorkwam Blijenburg dat zijn werknemers te werk zouden worden gesteld door de bezetter, en bovendien bleef de relatie met klanten in het land behouden. Al in de beginjaren werd er een Raad van Toezicht aangesteld die bestond uit de architecten Eschauzie, Jansen én Gerrit Rietveld. Dit laatste werd pas na de oorlog bekend gemaakt. Omdat Rietveld weigerde lid te worden van de door de bezetter ingestelde Kultuurkamer mocht hij niet actief zijn in zijn eigen werkgebied. Rietveld was als lid van de Raad van Toezicht nauw betrokken bij de ontwikkeling van de eerste Spectrum collectie.

Een serie krukjes, in 1956 door Gerrit Rietveld ontworpen voor Spectrum

De stoel die Rietveld ontwierp voor De Ploeg en Spectrum directeur Roelof van Daalen

Het is onbekend hoe het contact tussen Rietveld en Blijenburg tot stand kwam maar het was het begin van een lange samenwerking. De eerste jaren na de oorlog waren vooral gericht op het succesvol voortzetten van De Ploeg en Spectrum. De tassenproductie stopt en Spectrum richt zich op moderne en betaalbare houten meubels. Als begin vijftiger jaren Martin Visser van De Bijenkorf naar Bergeijk komt, krijgt de relatie met Rietveld een nieuwe impuls. Rietveld krijgt opdracht voor het ontwerp van het privé huis van Visser en tekent diverse meubels voor Spectrum. Onze archieven bevatten tekeningen van een bed, salontafels, een serie krukjes en een stoel. De stoel was een wens van Roelof van Daalen, de toenmalig directeur van De Ploeg en Spectrum die Rietveld bewonderde om zowel zijn meubelontwerpen als architectuur. Het was dan ook Van Daalen die Rietveld in 1957 de opdracht gaf zijn eigen huis én de nieuwe fabriek van De Ploeg te bouwen in Bergeijk. Het bijzonder fabrieksgebouw is tegenwoordig een Rijksmonument.

Het fabrieksgebouw van weverij De Ploeg na een grootschalige renovatie in 2017

Deze rijke historie van Nederlands bekendste architect en meubelontwerper kreeg een paar jaar geleden een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis van Spectrum! Sinds 2014 voeren wij met trots de Rietveld Originals collectie. Hierdoor is een groot deel van de meubelontwerpen van Rietveld weer verkrijgbaar via een Nederlands designlabel. Zo zitten onder andere de Press Room Chair, Steltman stoel en Fauteuil voor Metz&Co in de Spectrum collectie.

Press Room Chair

Steltman
New Amsterdam

Fauteuil voor Metz&Co